Viewing: Şubat, 2014
Şubat 24, 2014
Karar verirken duygularınıza güvenin, iyi olur…
Geleneksel bakış açısı iyi kararların duyguları dahil etmeden alınacağını öne sürer, hatta bu bakış açısına göre duygular iyi kararların önündeki engellerdir. Oysa son döneme yapılan çalısmalar iyi kararların duyguların eşliğinde verildiğini gösteriyor. Antonio Damasio ve ekibi tarafından geliştirilen bu yaklaşıma göre karar vermekte zorlandığımızda devreye Somatik İşaretleyiciler devreye giriyor. Somatik İşaretleyiciler alacağımız kararların olası sonuçlarını fiziksel olarak hissetmemizi sağlıyorlar: terleme, ağrı, irkilme vesaire gibi. Biz de bu simülasyonlardan yararlanarak kararlarımızı alabiliyoruz sıkıştığımız yerde. Eski düşünürler insanla hayvanı ayıran en önemli…
Posted in Genel, Kısayollar, Ruh Halleri | By Urbanhobbit
Şubat 23, 2014
Riski alıyoruz, çünkü risk almadan yapamıyoruz…
Durup dururken insanlar neden risk alırlar ki? Eğer poker oynamışsanız, blöf yapmanın müthiş bir cazibesi vardır. O kadar ki, bazı oyuncuların blöf bağımlılığı olduğunu bile söyleyebiliriz. Yapılan araştırmalar riskli davranışların nedeninin risk arzusunun fazlalığından kaynaklanmadığını gösteriyor. Risk alıyoruz, çünkü kontrol sistemlerimiz bizi durduramıyor. Belki de risk iştahı kelimesini kontrol eksiği kelimesiyle değiştirmeliyiz. Ama bu aynadaki bütün öyküler, kendini kontrol etmenin imkansızlığı üzerine değil mi? Eğer öyleyse, risk almak istiyorsanız, alın gitsin. Kendinizi kontrol etmeniz mümkün olmadığına göre, eğlendiğiniz yanınıza kar…
Posted in Genel, Ruh Halleri | By Urbanhobbit
Şubat 23, 2014
Porno Lobisinin Zihinbilimi
Sıradan ahlakçılar için en kolay hedeflerden biri porno sektörü tabii. Porno seyretmek ahlaksızlıkla o kadar eşanlamlı ki, kimse üzerine bu yaftanın yapışması istemiyor. Oysa dünya yüzündeki her dört internet aramasının 1’ini oluşturan pornolar belki de insanlık hallerimizden birinin yansımasıdır. Ve ahlakçı biraderlerimiz bir kez daha insanlık halini yargılamaktadır. Pornoya düşkünlüğümüzün sorumlusu tanıdık birisi: dopamin… Tabii aşk, motivasyon, uyuşturucular vesaire gibi bütün kusurlarımızın da sorumlusu olduğu gibi. Ne kadar porno seyredersek, o kadar dopamin salgılıyoruz. Ne kadar dopamin salgılarsak o kadar bağımlı oluyoruz. Şanslıyız ki beynimiz…
Posted in Beyin Çalışmaları, Genel | By Urbanhobbit
Şubat 23, 2014
Piyasalar nasıl oluşur: Maymuna para veren biliminsanları ilk maymun fahişelerin ortaya çıkmasına da yol açtı…
Hep tartışılır, piyasalar ezelden beri var mıdır, yoksa inşa mı edilir? İlk insanlar piyasanın içine mi doğdular, yoksa piyasa sonradan mı oluştu? Bir grup maymuna para kullanmayı öğreten biliminsanlarının deneyi şaşırtıcı bir şekilde sonuçlandı. Maymunlar bir takım ödevleri yerine getiriyor, karşılığında para alıyorlardı. Parayı verip de meyve almak mümkündü. Dolayısıyla para mevhumunu öğreniyorlardı. Biliminsanları para kullanmayı öğretirken, maymunlar da başka bir şey keşfettiler: Fahişeliği… Bazı dişi maymunlar kolay geçim yolunu bulmuşlardı… Eğer bir ortama parayı sokarsanız, ahlaki ekonomisini kökten değiştirirsiniz….
Posted in Evrim, Genel | By Urbanhobbit
Şubat 23, 2014
Empatik olmak için analitik olmaktan vazgeçmek mi gerekiyor?
Empatinin erdemlerinden bahsediyoruz ve her bireyin empatik zenginliğini keşfetmesini tavsiye ediyoruz. Ya empatik olmanın bir bedeli varsa? Biliminsanlarının yaptıkları çalışmalar, empatik ve analitik davranışların iki ayı nöron ağını harekete geçirdiğini gösteriyor. Başka deyişle, empatik davranışı tetikleyen nöronlarla, analitik davranışı tetikleyen nöronlar ayrı ağlardalar. Daha önemlisi, ağlardan biri etkinleştiğinde, diğer ağın etkisini baskılıyor. Empatik davranma eğilimi taşıyorsanız, analitik yaklaşımınız baskılanıyor. Ve tam tersi tabii ki. Sağlıklı(!) insanların bu iki ağın etkinliğini dengeledikleri söyleniyor. Sağlıksız(!) olanlarda -otistiklerde ya da Williams hastalarında- ağlardan…
Posted in Empati, Genel | By Urbanhobbit
Şubat 23, 2014
Sosyal ağların gücü… Facebook ve Twitter’dan bahsetmiyoruz ama..
İnsanı sosyal ağının dışında düşünmek mümkün mü bilmiyorum? Zuckerberg Facebook’u icat etmeden çok önce bile insanları sahip oldukları sosyal ağlar içerisinde değerlendirmemiz mümkündü. En bilinen örneği, 16. yüzyıl İtalyan aileleri arasındaki evlilikler. Bugünlerde ağların önemini yeniden keşfediyoruz. “Connected” adlı kitapları New York Times’ın birinci sayfasında bile yer alan Fowler ve Christiakis, ağların gücünü en iyi anlatanlar. Ekteki video iyi bir başlangıç olabilir. Ve düşünmek lazım, ağı olmadan insan, insan mı? See on Scoop.it – With My Right Brain …
Posted in Ağlar ve Ötesi, Genel | By Urbanhobbit
Şubat 23, 2014
George Lakoff – Kapitalizmle demokrasinin ne ilgisi var?
Dilbilimci George Lakoff’tan öğrendiğimiz en önemli şey, metaforların şaşırtıcı güçleri. Farkında olmadan kullandığımız metaforlar sadece dil oyunları değil, dünyayı nasıl algıladığımız ve yorumladığımızı da belirliyorlar bir derecede. Lakoff ekteki videosunda kapitalizm ve demokrasi arasındaki karmaşık ilişkiyi anlatıyor. See on Scoop.it – With My Right Brain See on www.youtube.com
Posted in Genel, Metaforlar | By Urbanhobbit
Şubat 23, 2014
Filler ve empati: dünyayı paylaştıklarımızdan öğreneceğimiz çok şey var.
Günün sonunda ademoğlu/havvakızları hayvanat değilen geniş spektrumun bir yerinde değiller mi? Biliminsanları filler üzerinde yaptıkları deneylerle, bu narin akrabalarımızın da empati denen duygudan nasiplerini aldıklarını gösteriyor. Belki de insanlaşma süreci doğal yetilerimizin her birinden vazgeçmek anlamına geliyor. Bkz. Scoop.it – With My Right Brain See on www.slate.com
Posted in Empati, Evrim, Genel | By Urbanhobbit
Şubat 23, 2014
Rüya’nın Bahçeleri… Neden rüyalarımızı hatırlarız?
“Uykunun huzuruna gömülmüş Rüya’nın kapılan kapalı bahçesinin söğütleri, akasyaları, aşmalı gülleri ve güneşi altında gezinmek isterdi şimdi. ” Türk edebiyatının en hacimli eserlerinden biri Kara Kitap girişinde Rüya’nın bahçelerini düşünen Galip’le açılır. Gerçekten de rüyalar birer kapalı bahçe mi? Bize gaipten ya da bilinçaltından haberler mi getiriyorlar? Yoksa rüyalar bizim inşa ettiğimiz gerçeklikler mi? Ekteki çalışma rüya görürken daha uyanık olduğumuz zaman daha fazla hatırladığımızı gösteriyor. Ne kadar fazla hatırlarsak, o kadar uyanığız yani. Ve ne kadar uyanırsak o kadar…
Posted in Genel, Hafıza | By Urbanhobbit
Şubat 23, 2014
Cazın zihinbilimi: Müzik ve dil aynı şeymiş meğer…
Cazın babaları için müziğin zirvesi doğaçlamadır. Parker ya da Davis gibi üstatlar doğaçlamayla bize kendi cennetlerinde bedava bir tatil ayarlarlar. Zihinbilim çalışmaları babaların ne kadar haklı olduğunu gösterdi. Doğaçlama yapan caz müzisyenlerinde beynin dille ilgili kısımları etkinleşiyormuş. Yani doğaçlama, caz müzisyenleri için bir tür diyalogmuş. İyi bir doğaçlama da, kendi cümlesini söylemekten çok, karşısındakini anlamak, onu tamamlamak ve başka bir yere taşımak değil midir? İyi bir sohbet gibi… See on Scoop.it – With My Right Brain See on…
Posted in Beyin Çalışmaları, Genel | By Urbanhobbit